آشنایی با مراحل زبان باز کردن کودک و مشکلات آن

کودکان در چه سنی باید بابا و مامان بگویند، کی باید اسم اشیا را یاد بگیرند و کی می‌توانند جمله بسازند؟کودکان از 3 یا 4 ماهگی شروع به تولید یک سری صداهای بی‌معنا می‌کنند، حتی سروصداهایی در قالب بازی با حرکات لب که در حقیقت به آن‌ها صدا گفته می‌شود.

کودکان در چه سنی باید بابا و مامان بگویند، کی باید اسم اشیا را یاد بگیرند و کی می‌توانند جمله بسازند؟ پرسش‌هایی از این دست ذهن اغلب پدر و مادرها را به خود مشغول کرده به خصوص پدر و مادرهایی که کوچولوی‌شان در آستانه 2 سالگی است اما هنوز خیال حرف زدن ندارد. دکتر ابوالفضل صالحی، متخصص اختلالات گفتار و صدا و دکترای گفتار درمانی در این گزارش ضمن تشریح فرآیند تکلم کودکان به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد. ضمن این‌که راه‌کارهایی را که برای تقویت توان کلامی بچه‌ها به کار می‌آید برای همه پدر و مادرهای جوان تشریح می‌کند.

---

 

یک فرآیند نه چندان ساده

صحبت کردن  یک مهارت است که برای دستیابی به آن مجموعه‌ای از فرآیندهای پیچیده ‌نیاز است؛ فرآیندهایی که در کنار هم قرار گرفتن آن‌ها منجر به تولید صدا، بیان واژه، کلمه و در نهایت گفتار می‌شود. درست مثل نوازنده‌ای که برای نواختن سازش به ترکیب مهارت‌های پیچیده‌ای از کنترل انگشتان دست گرفته تا هماهنگ کردن ذهن و گوش نیاز دارد. در حقیقت فرآیندها یا پیش‌نیازهایی که کودک برای بیان کلمات یا ادای واژه‌ها نیاز دارد عبارتند از شناخت، ادراک حسی، تکامل حسی و... که  تکمیل هرکدام از این مراحل منجر به ایجاد مهارت حرف زدن در کودک می‌شود. یکسان نبودن سرعت تکمیل هرکدام از این فرآیندها در کودکان مختلف باعث می‌شود زمان صحبت کردن در آن‌ها متفاوت و در بازه زمانی 9 تا 16 ماهگی قرار بگیرد.

---

 

9 ماهگی، زمان شروع اولین آواهای معنادار

کودکان از 3 یا 4 ماهگی شروع به تولید یک سری صداهای بی‌معنا می‌کنند، حتی سروصداهایی در قالب بازی با حرکات لب که در حقیقت به آن‌ها صدا گفته می‌شود نه فقط آوا. در 5 یا 6 ماهگی نوزاد به مرحله‌ای از تولید صداها می‌رسد که به اصطلاح به  آن «ببلینگ» گفته می‌شود. در این مرحله بچه‌ها حروفی مثل ب،پ و د را بدون این‌که بشناسند با تاکید و پشت سر هم تکرار می‌کنند(بب،پپ، دد). این روند به مرور تا حدود 9 ماهگی تکامل پیدا می‌کند. اولین آواهای معنادار بچه‌ها از حدود 9 ماهگی شکل می‌گیرد. بچه‌ها در این سن می‌توانند خطاب به یک مخاطب خاص صدایی را تولید کنند یا حتی با نگاه کردن به دیگران با تولید صداهایی که خاص خودشان است خواسته‌شان را هرچند دست و پا شکسته بیان کنند.

---

 

همراه با پیشرفت کلامی بچه‌ها

چگونه وزن کودکتان را طبیعی نگه دارید؟

رعایت این نکات به شما در رسیدن به این هدف یاری می‌رساند:

• با دادن غذاهایی مانند غلات کامل، میوه و سبزی، پروتئین‌های سالم و لبنیات کم‌چرب به کودک عادات تغذیه‌ای سالم را در او ایجاد کنید.
• مصرف اسنک‌ها یا چاشت‌هایی که مملو از چربی و نمک هستند را محدود کنید. به‌جای آن‌ها سیب یا موز،  حبه‌های انگور یا هویج به کودک بدهید.
• به کودک سودمندی‌های ورزش از استخوان‌های محکم‌تر تا عزت‌نفس بیشتر را بیاموزید.
• کودکان را ترغیب کنید با انجام شنا، طناب زدن یا به پیاده‌روی کردن ورزش کنند. مدت زمانی را که کودک در برابر صفحه تلویزیون یا کامپیوتر می‌گذراند، به دو ساعت در روز محدود کنید.
• از غذا به‌عنوان پاداش یا تشویق رفتارهای خوب استفاده نکنید. کودکان باید بیاموزند که غذا سوخت بدن است، نه وسیله‌ای برای ابراز لطف.
• اگر می‌خواهید به کودکتان پاداش دهید به او وعده یک دیدار خاص مثل با پدربزرگ مادربزرگ، یک روز تعطیلی، رفتن به یک جای مطلوب کودک مانند باغ‌وحش، پارک، استخر و مانند این‌ها را بدهید.

از پوشک گرفتن بچه....!

از پوشک گرفتن بچه شاید یکی از مشکل ترین بخش های بچه داری باشد. کثیف شدن خانه و گریه ها و لجبازی های کودک و به هم ریختگی مادر و.. . برای اینکه به راحتی و به درستی کودک را از پوشک بگیرید بایدزمان و روش های درست ان را بدانید تا در این راه دچار مشکل نشوید چرا که اگر به درستی در این دوران با کودک رفتار نکنید مطمئنا کار شما سخت تر می شود و نتیجه نخواهد داد.

طبق نظر پزشکان برای آنکه کودک توالت‌رفتن را بیاموزد ابتدا باید مغز او تکامل یابد و سیستم عصبی مرکزی

از شیر گرفتن کودک بطور تدریجی و برنامه ریزی شده....!

---

کار سختی است اما همه‌ی مادرها بالاخره باید روزی کودک‌شان را از شیر بگیرند. بچه‌ها باید عادت کنند از غذای خانواده بخورند تا رشد سریع‌تری داشته باشند.

---

از شیر گرفتن نوزاد معمولاً کار ساده‌ای نیست زیرا جدای از شیر خوردن، کودک وابستگی‌هایی به مادر و آغوش او پیدا کرده است که به راحتی از آن دل نمی‌کند. بعضی از بچه‌ها به راحتی شیر خوردن را ترک می‌کنند اما برخی دیگر در دوره‌ای طولانی و با سختی‌های بسیار، راضی به خوردن غذاهای دیگر می‌شوند. برخی از اصول روان‌شناختی می‌تواند برای از شیر گرفتن کودک از شیر مادر موثر باشد.

مادران کودکان یک تا دو ساله معمولاً در جمع‌های خانوادگی سوالی دارند که از همه مادران می‌پرسند: «شما چطور او را از شیر گرفتید؟» اگر شما هم این مشکل را دارید و هنوز فرزند دلبندتان را از شیر نگرفته‌اید، توصیه‌های زیر را هم بخوانید.

 

1-از شیر گرفتن بچه وقت و صبر می‌خواهد

علل زردی در نوزادان چیست؟....!

چرا نوزادان به زردی مبتلا می‌شوند؟

سلامت نیوز: یک فوق‌تخصص نوزادان گفت: به‌طور طبیعی معمولاً نیمی از نوزادان سالم و 80 درصد نوزادان نارس، به درجاتی از زردی دچار می‌شوند که خانواده‌های آن‌ها را نگران می‌کند.

«اصغر مرزبان» در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز بدن ما در نهایت به رنگ‌دانه زردرنگی به نام «بیلی‌روبین» تبدیل می‌شود که کبد مسئول دفع این ماده از طریق صفرا به خارج از بدن است. در واقع بالا بودن میزان بیلی‌روبین خون می‌تواند ارثی یا نشانه‌ای از بیماری‌های کبدی باشد، به‌تدریج و با افزایش عدد «بیلی‏روبین» مناطق دیگر پوست مانند شکم و اندام‏‌ها زرد می‏‌شود، بنابراین تشخیص زردی بر اساس مشاهده‌ی زردی در پوست و چشمان نوزاد است.

وی افزود: زردی معمولاً از سر و صورت آغاز ‌شده و با افزایش سطح بیلی‌روبین به سمت اندام‌ها انتشار می‌یابد. زردی چهره نشانه‌ی وجود پنج میلی‌گرم و زردی تا اواسط شکم نشانه ۱۰ تا ۱۵ میلی‌گرم و زردی اندام و کف دست ‌و پا نشانه وجود ۲۰ میلی‌گرم بیلی‌روبین در دسی‌لیتر خون است. گاهی در نوزادان، زردی فیزیولوژیک اتفاق می‌افتد که این زردی شرایط خاصی دارد و حتماً باید با تشخیص پزشک معالج باشد. عوارضی هم ندارد و در صورتی‌که نوزاد تحت نظر پزشک باشد، نیاز به بستری نیست. از عوامل مستعدکننده زردی دیابت مادر، نژاد، نارس بودن نوزاد، برخی داروها، نوزاد مذکر، شیرمادر، تأخیر در دفع مدفوع نوزاد، سابقه‌ی زردی فیزیولوژیک در خواهر و برادر و کاهش وزن هستند.

این فوق‌تخصص نوزادان تصریح کرد: زردی ممکن است به‌علت بیماری زمینه‌ای باشد که شامل زردی در ۲۴ تا ۳۶ ساعت اول، افزایش سریع بیلی‌روبین، گسترش زردی تا اواسط شکم، زردی طولانی‌مدت بیش از دو هفته و سایر موارد مثل سابقه فامیلی، رنگ‌پریدگی، بزرگی کبد و طحال، عدم موفقیت روش فتوتراپی در کاهش زردی، استفراغ، خواب‌آلودگی، تغذیه ضعیف، کاهش وزن شدید، مدفوع بی‌رنگ و ادرار پررنگ می‌شود.

مرزبان یادآور شد: زردی ناشی از شیر مادر در دو نوع زودرس و دیررس وجود دارد که در نوع زودرس پیش از روز هفتم آغاز می‌شود و عوامل مستعدکننده‌ی نوزاد عبارت‌اند از کاهش مصرف شیر مادر و خوراندن آب‌قند که درمان در آن، به‌صورت شیردهی مکرر(بیش از ۱۰ بار در ۲۴ ساعت) و منع مصرف آب و آب‌قند است و در نوع دیررس پس از هفته اول آغاز می‌شود از همین‌رو والدین باید بیشتر به این امر توجه داشته باشند.

مواد غذایی ممنوع در دوران بارداری ....!

زنان باردار می ‌توانند از خوردن خیلی از غذاها لذت ببرند اما برخی غذاها باید در این دوران با احتیاط مصرف شوند یا از خوردن‌ آن ها پرهیز شود.

جگر و سایر امعاء و احشاء گوسفند و گاو

اگر چه جگر و مواد تهیه شده از احشاء حیوانات، دارای آهن و فولات هستند این مواد همچنین حاوی غلظت زیادی از ویتامین A هستند. هر 100 گرم از این مواد حاوی 13 هزار تا 40 هزار واحد بین المللی ویتامین A است که بیش از 15 برابر نیاز زن باردار است.

مصرف مقادیر زیاد ویتامین A برای جنین در حال رشد در سه ماهه ی اول بارداری مُضر است. در نتیجه همه زنان باردار و زنانی که در حال برنامه ‌ریزی برای بارداری هستند باید از مصرف این غذاها یا غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی ویتامین A هستند مثل جگر، روغن‌ هایی که از کبد حیوانات تهیه می ‌شود و سایر امعاء و احشاء حیوانات پرهیز کنند.

البته لازم نیست که از خوردن سایر غذاها که دارای ویتامین A است خودداری کرد مثل شیر، پنیر، ماهی چرب، تخم‌ مرغ و غذاهایی با بتاکاروتن مثل هویج، میوه‌ های قرمز و نارنجی و سبزیجات و سبزیجات برگ ‌سبز.

مغز حیوانات

از همه ی انواع مغزهای حیوانات در دوران بارداری باید پرهیز شود چرا که این مواد ممکن است حاوی باکتری‌ های مُضری چون لیستریا باشد که عامل ابتلا به بیماری لیستریوز است.

اگر چه لیستریوز تنها دارای علامتی شبیه به آنفلوآنزا در مادر می ‌شود، این بیماری می ‌تواند به شدت جنین در حال رشد را تحت تاثیر قرار داده و سبب سقط، مرده‌ زایی یا بیماری ‌های شدید در نوزاد متولد شده، شود.

تخم‌ مرغ خام یا عسلی

تخم ‌مرغ کاملا نپخته(عسلی) یا خام یا غذاهایی که حاوی تخم‌ مرغ نپخته هستند مثل سُس مایونز

میوه های ممنوع برای کودکان زیر یک سال....!

میوه‌های ممنوع برای کودکان زیر یک سال

نتایج مطالعات نشان داده است، میوه‌های دانه‌دار همچون کیوی و توت فرنگی و نیز سفیده تخم مرغ به دلیل ایجاد حساسیت و آلرژی و خوردن عسل به دلیل ایجاد مسمومیت برای کودکان زیر یک سال ممنوع است.

علت بروز حساسیت یا آلرژی توسط مواد غذایی همچون سفیده تخم مرغ و میوه‌هایی مانند گیلاس، کیوی و .... تولید ایمونوگلوبین E و چگونگی بروز علائم حساسیت در کودکان نیز به صورت کهیر و قرمزی پوست است.

حساسیت به پروتئین شیرگاو نیز از جمله حساسیت‌های غذایی کودکان می باشد. حساسیت به شیر گاو، ناشی از حساسیت به کازئین شیر است و از آنجایی که این نوع پروتئین در اثر حرارت بالا و جوشاندن تغییر می‌کند، اغلب افراد به ویژه کودکان با مصرف شیر جوشانده و استریلیزه ی شیر خشک دیگر دچار آلرژی نمی‌شوند.

کارشناسان تغذیه در خصوص ممنوعیت مصرف عسل در نوزادان زیر یکسال گفته اند : به دلیل نارس بودن دستگاه گوارش نوزادان زیر یک سال، باکتری کلستریدیوم بوتولینوم غیر فعال موجود در عسل نمی‌تواند توسط ترشحات معده به طور کامل غیر فعال شود، بنابراین سم بوتولیسم در دستگاه گوارش نوزاد تولید و نوزاد دچار مسمومیت شدید غذایی می‌شود.گاهی این سم با فلج کردن عضله تنفسی نوزاد می‌تواند منجر به مرگ وی شود.

 ترکیب غذای کمکی نوزاد زیر یک سال با عسل باعث مقوی شدن آن نمی‌شود

ومصرف آن در نوزاد زیر یکسال ممنوع است.

غذاهای مناسب برای کودکان زیر یک سال....!

پیش از ۶ ماهگی، اولین غذاهای جامد باید غلات غنی شده از آهن باشند. یک روش خوب این است که غذاها را پس از اینکه کودک مقداری شیر مادر یا شیرخشک خورد و اشتهایش کمتر شد، به او بدهند. این روش به برقراری زود هنگام تغذیه با قاشق هم کمک می کند. کمک غذای برنجی (مثل فرنی) بهترین غذا برای شروع است. زیرا کمتر احتمال دارد حساسیت غذایی ایجاد کند. پس از ۶ ماهگی، اینکه اولین غذا چه باشد، مهم نیست. بعضی پزشکان کودکان مصرف غذاهای گوشتی چرخ کرده را به دلیل مقادیر زیاد آهن قابل جذب آن ها توصیه می کنند. اگرچه کودکان ماست و پنیر روستایی را هم به خوبی تحمل می کنند و میزان قوام شان آن ها رادر ردیف غذاهای خوب اول قرار می دهد، اما منبع خوبی از نظر دارا بودن آهن نیستند.

کودکان بد غذا را چگونه درمان کنیم...!

• تاریخ :

با کودک بد غذا چه باید کرد ؟

بیشتر پدر و مادرها درباره 

تغذیه کودکان  خود نگران هستند . این والدین از بى ‏میلى و کم غذا خوردن کودکان خود در رنج هستند و شکایت‏هاى مختلفى در این مورد دارند . بى‏اشتهایى  یا بد غذایى کودک در هر شکلی ،مساله‏ مهمى است که باید آن را جدى گرفت، چرا که در نهایت‏ به سوء تغذیه منجر مى‏شود . باید بدانیم فقط گرسنگى نیست که کودک را به سوى غذا مى‏کشاند و یا فقط سیر بودن موجب دورى و پرهیز از غذا نمى‏شود، بلکه عوامل گوناگونى، جدا از نیازهاى بدنى، موجب مى‏شود تا کودک غذا بخورد یا نخورد .

 

زخم یا شقاق نوک پستان مادر را چگونه درمان کنیم....!

 اگر نوک پستان مادر مبتلا به  زخم یا شقاق شود چه باید کرد؟

زخم و شقاق نوک پستان علل مختلفی دارد ،‌از جمله وضعیت نادرست گرفتن پستان مادر توسط شیرخوار،‌ شستشوی  مکرر پستان با الکل و صابون یا استفاده از محلول ها یا کرم هایی که نوک پستان را تحریک می کنند. برای درمان باید کودک را به دفعات و در حالات مختلف شیرداد و از شستن پستان با آب و صابون قبل از هر بار شیردهی پرهیزکرد، از مصرف مواد تحریک کننده نوک پستان نیزخودداری نمود.

بهترین روش برای بهبود شقاق پستان باقی گذاردن یک تا چند قطره شیر مادر روی نوک پستان در پایان تغذیه شیرخوار و در معرض هوا و نور خورشید قرار دادن پستان است. استفاده از گرمای خشک مثلا گرمای سشوار ( با درجه کم ) روزی 3 تا 5 بار هر بار 3 تا  5 دقیقه و با فاصله حداقل 7 تا 8  سانتی متر از محل شقاق ، بسیار موثر و کمک کننده است. همچنین می توان یک لامپ 60 وات معمولی را روشن و در فاصله 40 سانتی متری نوک پستان برای مدت 20 دقیقه قرار داد و این کار را 4 بار در 24 ساعت تکرار نمود.

برفک نوک پستان چرا به وجود می آید و چگونه درمان می شود؟